Andrzej Sapkowski to polski pisarz fantasy, znany przede wszystkim jako twórca kultowej postaci wiedźmina Geralta. Swoją karierę literacką rozpoczął dość późno - pierwszy zbiór opowiadań „Wiedźmin” został wydany w formie książkowej, gdy autor miał 42 lata. Wcześniej Andrzej Sapkowski zajmował się handlem zagranicznym i pracował jako tłumacz. Jak to się stało, że postanowił spróbować swoich sił jako pisarz i co stoi za jego międzynarodowym sukcesem?
Kim jest Andrzej Sapkowski?
Andrzej Sapkowski urodził się 21 czerwca 1948 roku w Łodzi. Tam też dorastał i studiował. W 1972 roku ukończył Uniwersytet Łódzki. Autor z wykształcenia jest ekonomistą. Sławę przyniosły mu powieści i opowiadania o wiedźminie Geralcie oraz powieści z Cyklu wiedźmińskiego i Trylogia husycka, nie są to jednak jego jedyne dzieła. Sapkowski napisał również kompendium wiedzy o literaturze fantasy – „Rękopis znaleziony w smoczej jaskini” (2001), powieść „Żmija” (2009) oraz grę fabularną „Oko Yrrhedesa” (1995), przeznaczoną dla osób zaczynających swoją przygodę z grami RPG. Jest również autorem licznych esejów, artykułów i pojedynczych opowiadań.
Andrzej Sapkowski w Storytel
Najbardziej znane dzieła Andrzeja Sapkowskiego, czyli Saga o Wiedźminie i Trylogia husycka, to hity wśród słuchaczy Storytel. Wydawnictwo superNOWA zrealizowało oba cykle powieści w formie audiobooków. Wyróżnia je przede wszystkim długość ich trwania (Trylogia husycka trwa niemal 70 godzin, zaś cała Saga o Wiedźminie - około 112), specjalne efekty dźwiękowe, klimatyczna muzyka oraz fakt, że przy realizacji nagrań pracowało ponad stu lektorów! Trylogia husycka okrzyknięta została przez “Gazetę Wyborczą” superprodukcją i najdłuższym słuchowiskiem, jakie kiedykolwiek powstało. Historia wiedźmina Geralta zaś bezustannie podbija serca słuchaczy, zajmując wysokie miejsca na listach najchętniej słuchanych pozycji. O popularności obu serii świadczą komentarze użytkowników. Oto niektóre z nich:
Niesamowite opowiadanie. Nie mogłam się oderwać. Piątka z plusem za efekty dźwiękowe i użyczone głosy. Miałam wrażenie, jakby to wszystko działo się tuż obok. Polecam Po prostu świetne! Lektor wybitny, efekty dźwiękowe idealne. A pióro? Nic dodać, nic ująć.
Trylogia husycka pochłonęła mnie całkowicie, oczywiście pan Sapkowski to arcymistrz, ale tutaj równie genialną pracę wykonali aktorzy.
Mistrzostwo. Słuchowisko jak się patrzy. Słyszałem już z 5 razy i wciąż chce się do tego powracać.
Cykl wiedźmiński
Historia wiedźmina Geralta z Rivii zapewniła Andrzejowi Sapkowskiemu międzynarodowy sukces. Co ciekawe, pomysł na pierwszą historię z tego długiego cyklu narodził się, kiedy syn pisarza pokazał mu opowiadania publikowane w magazynie „Fantastyka” i zapytał, czy ojciec nie chciałby sam napisać czegoś takiego. „Wiedźmin” ukazał się na łamach miesięcznika w grudniu 1986 roku w ramach konkursu literackiego, w którym Andrzej Sapkowski zajął trzecie miejsce. W ciągu kolejnych lat autor napisał jeszcze kilka historii, których akcja działa się w świecie przedstawionym w „Wiedźminie”. W 1990 roku zostały zebrane i ukazały się jako zbiór opowiadań. W ciągu kolejnych lat historia mrukliwego pogromcy potworów na stałe zagościła w popkulturze. Stało się to w znacznym stopniu za sprawą serii gier komputerowych wydawanych przez studio CD Projekt Red. O „Wiedźminie” po raz kolejny zrobiło się głośno, kiedy w 2017 roku Netflix ogłosił, że trwają zdjęcia do serialu na podstawie książek polskiego pisarza. Andrzej Sapkowski zaangażowany został do produkcji jako konsultant kreatywny. Opowiadania przeniesione zostały również na deski teatru – 15 września 2017 roku w Teatrze Muzycznym im. Danuty Baduszkowej w Gdyni odbyła się prapremiera musicalu „Wiedźmin”.
W jakiej kolejności czytać „Wiedźmina”?
Nietrudno jest pogubić się w opowiadaniach i powieściach wchodzących w skład Sagi o wiedźminie, zwłaszcza jeśli dopiero rozpoczynasz swoją przygodę z Geraltem z Rivii. Poniżej podajemy kolejność czytania, która pozwala zapoznać się chronologicznie z wydarzeniami opisywanymi w książkach:
- „Rozdroże kruków”
- „Sezon burz”
- „Wiedźmin”
- „Miecz przeznaczenia”
- „Ostatnie życzenie”
- „Coś się kończy, coś się zaczyna”
- „Krew elfów”
- „Czas pogardy”
- „Chrzest ognia”
- „Wieża Jaskółki”
- „Pani Jeziora”
Podkreślić należy jednak, że Andrzej Sapkowski nie pisał książek w tej kolejności. Jako pierwsze powstały zbiory opowiadań: „Wiedźmin” (1990), „Miecz przeznaczenia” (1992), „Ostatnie życzenie” (1993). Kolejne były powieści, które stanowią właściwy „Cykl wiedźmiński”, czyli: „Krew elfów” (1994), „Czas pogardy” (1995), „Chrzest ognia” (1996), „Wieża Jaskółki” (1997), „Pani Jeziora” (1999). W 2000 roku Andrzej Sapkowski wrócił do wydarzeń sprzed „Krwi elfów”, pisząc opowiadanie „Coś się kończy, coś się zaczyna”. Następnie ukazały się „Sezon burz” (2013) oraz „Rozdroże kruków” (2024), których akcja rozgrywa się przed wydarzeniami opisanymi w pierwszym opowiadaniu „Wiedźmin”. W Storytel są już dostępne wszystkie ebooki wiedźmińskie: Opowiadania, saga 1-5, tom 0 oraz najnowsze Rozdroże kruków.
„Rozdroże kruków” - niespodzianka dla fanów
W 2024 roku Andrzej Sapkowski zaskoczył fanów Sagi o Wiedźminie wydając „Rozdroże kruków”. Książka nie była zapowiadana i chyba nikt nie spodziewał się, że autor po 9 latach od premiery „Sezonu burz” wróci jeszcze do historii Wiedźmina. „Rozdroże kruków” z miejsca zyskało status literackiej sensacji. W najnowszej pozycji cofamy się aż do młodości Geralta, który dopiero zakończył swój trening w Kaer Morhen i poznajemy jego pierwsze zlecenia. E-book już teraz dostępny jest w Storytel, a audiobooka możecie spodziewać się niedługo! Trylogia husycka
Trylogia husycka to nieoficjalna nazwa drugiej serii powieści Andrzeja Sapkowskiego, w skład której wchodzą „Narrenturm” (2002), „Boży bojownicy” (2004), „Lux perpetua” (2006). Wydarzenia rozgrywają się w pierwszej połowie XV wieku, w trakcie wojen husyckich, a głównym bohaterem serii jest Reinmar z Bielawy, zwany Reynevanem, który ma w życiu dwie wielkie pasje – kobiety i czary. Choć seria nie zyskała tak międzynarodowej sławy jak “Wiedźmin”, również została została doceniona przez krytyków i fanów fantastyki.
Ciekawostki o Andrzeju Sapkowskim
Andrzej Sapkowski jest drugim – po Stanisławie Lemie – najczęściej tłumaczonym polskim pisarzem fantasy. W 2012 roku uhonorowany został srebrnym medalem Gloria Artis, przyznanym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. „Wiedźmin”, choć bez wątpienia jest najgłośniejszym dziełem autora, nie jest jego debiutem! Autor już wcześniej publikował swoje opowiadania. Jedną z jego pierwszych publikacji było opowiadanie „Stalogłowy” dla „Wiadomości Wędkarskich” o połowie pstrąga. Jedną z cech charakterystycznych twórczości Sapkowskiego jest intertekstualność. W jego tekstach pojawiają się liczne nawiązania do klasyków literatury, przede wszystkim do Adama Mickiewicza. Ulubieni pisarze Andrzeja Sapkowskiego, poza wspomnianym romantycznym wieszczem, to Neil Gaiman, J.K. Rowling, J.R.R. Tolkien, Umberto Eco i Ernest Hemingway.
